Ford Pinto

Ford Pinto to jeden z najbardziej kontrowersyjnych samochodów w historii amerykańskiej motoryzacji. Produkowany w latach 1970–1980, miał być odpowiedzią Forda na rosnącą konkurencję ze strony kompaktowych modeli z Europy i Japonii. Szybko stał się symbolem kompromisu między kosztem a bezpieczeństwem — z dramatycznymi skutkami.

Ambitny projekt pod presją czasu

W drugiej połowie lat 60. XX wieku amerykański rynek motoryzacyjny zaczął się zmieniać. Konsumenci szukali mniejszych, bardziej ekonomicznych samochodów. W odpowiedzi Ford uruchomił projekt Pinto, który miał powstać w rekordowym tempie. Od szkiców do produkcji minęło zaledwie 25 miesięcy — niemal o połowę krócej niż standardowy cykl rozwojowy.

W tym pośpiechu zrodził się pojazd prosty, tani i lekki. Ford Pinto oferowany był w trzech wersjach nadwozia: jako sedan (coupe), hatchback oraz trzydrzwiowe kombi. Z początku przyciągał klientów swoją ceną i wyglądem, jednak niedługo potem wyszły na jaw jego poważne wady konstrukcyjne.

Kontrowersje związane z bezpieczeństwem

Najgłośniejszy problem Forda Pinto dotyczył umiejscowienia zbiornika paliwa — tuż za tylną osią, bez wystarczającej ochrony przed uderzeniami z tyłu. Testy wykazały, że w razie kolizji przy niewielkiej prędkości zbiornik mógł pęknąć, prowadząc do wycieku paliwa i pożaru.

Sprawa zyskała rozgłos po ujawnieniu wewnętrznych dokumentów Forda, które sugerowały, że firma była świadoma ryzyka, ale zdecydowała się nie wprowadzać zmian, ponieważ koszt ewentualnych odszkodowań był niższy niż koszt modyfikacji konstrukcji. W 1977 roku artykuł w magazynie „Mother Jones” ujawnił te szokujące dane opinii publicznej, co doprowadziło do fali krytyki i licznych pozwów sądowych.

Sprawa Grimshaw v. Ford Motor Company

Jedna z najbardziej znanych spraw sądowych związanych z Pinto to Grimshaw v. Ford Motor Company. W 1981 roku ława przysięgłych przyznała poszkodowanemu oraz rodzinie zmarłego pasażera wielomilionowe odszkodowanie, w tym 125 milionów dolarów kary, które później zredukowano do 3,5 miliona. Był to precedens, który zmusił przemysł motoryzacyjny do poważniejszego traktowania kwestii bezpieczeństwa.

Dziedzictwo i zmiana w podejściu

Mimo że Ford Pinto był stosunkowo popularny — sprzedano ponad 3 miliony egzemplarzy — dziś kojarzony jest głównie z porażką etyczną i projektową. Stał się przestrogą dla całej branży: niskie koszty produkcji nie mogą przeważać nad bezpieczeństwem użytkowników.

Współczesne standardy testowania pojazdów i przejrzystość w raportowaniu usterek są po części efektem tego, co wydarzyło się wokół Forda Pinto. Historia tego modelu to lekcja, że każda decyzja techniczna ma swoje konsekwencje — nie tylko ekonomiczne, ale też ludzkie.